CERDEDO
MATERIAIS PARA O ESTUDIO DA FREGUESÍA DE SAN XOÁN DE CERDEDO
INVENTARIO XERAL
Carlos Solla Varela

II

TOPONIMIA

¡Aciveiro para cantar
para cantar Aciveiro
para rapaciñas bonitas
a parroquia de Cerdedo!248

248 Tódalas cantigas do presente capítulo foron recollidas na zona obexcto de estudio.

ABELAÍNDO

Cantigueiro:

I

¡Carballás é boa terra
e Cerdedo bo terrón
Carballás é boa terra
mais coma Abelaíndo non!

II

¡De Caroi a Abelaíndo
hai unha leghua de monte
vivan os mozos solteiros
que o pasean pola noite!

BARRO (de Arén)

Cantigueiro:

I

¡Árdelle o eixo
árdelle o carro
árdelle o eixo
bótalle barro!

¡Árdelle o eixo
árdelle o carro
árdelle-lo eixo310
ás mozas de Barro!

II

¡Cando o reloxo de Cerdedo
se eo en Barro e Arén
prepara os carapuchos
morena, que vai chover!311

III

¡Pasei a Ponte Piñoa
paseina de madrughada
en Arén, os meus amores
aínda quedaban na cama!

IV

¡Viva Barro viva Barro
viva Barriño de Arén
vivan as mozas de Barro
e as de Arén tamén!

310Versión orixinal: árdelle o eixo.
311Versión orixinal: ¡Cuando el reló de Cerdedo/ se oye en Barro e Arén/ preparar los carapuchos/ morena, que va a llover!

BIDUÍDO

Cantigueiro:

¡De Lourido a Biduido
hai moi pouquiño que andar
por eso os namorados
páranse pouco a falar!

CARBALLÁS

Cantigueiro:

I

¡A subila e a baixa-la
Costa de Carballás
a subila e a baixala
perdín o pano das mans334!

II
¡Carballás está no alto
Carballás está no costa
para subir a Carballás
moito traballo de custa335!

III

¡No medio de Carballás
hai unha pedra redonda
onde sentan os mozos
cando veñen336 de rolda!

334Versión orixinal: mas.
335Versión orixinal: costa.
336Ou da.

(A) CAVADOSA

Cantigueiro:

I

¡Cando vaias para Caroi
ten coidado no camiño
mira que che está o demo
metido nun buratiño!

II

¡Indo polo río arriba
non hai varas que cortar
os mozos da Cavadosa
non saben parrandear!

CAVENCA

Cantigueiro:

¡As mociñas de Cavenca
non é unha que son todas
ghastan dous pares de medias
para face-las pernas ghordas!

CERDEDO

Cantigueiro:

¡Viva Cerdedo que ten
boas torres e campás
viva o xeito e a ghracia
das mociñas cerdedás!379

379Versión orixinal: Viva Cerdedo que tiene/ buenas torres y camanas/ viva el salero y la ghracia/ de las chicas cerdedanas.

CERNADOS

Cantigueiro:

¡Hei de ir para Cernados
para Cernados hei de ir
anque me poñan cancelas
todas hei de partir!

CHAMADOIRA

Cantigueiro:

¡Chamadoira é boa terra
é ruín por que a fan
se trigho lle sementaran
aínda daba o azafrán!

LIMERES

Cantigueiro:

¡Vente comigho neniña
vente comigho se queres
alá pola media noite
chegharemos a Limeres!

LOURIDO

Cantigueiro:

¡De Lourido a Abelaíndo
vou facer unha ponte
con codelas de pan
para que pasee Arturo
con Preciosa pola man!

MEILIDE

Cantigueiro:

I

¡Carballeira de Meilide
carballeira derramada
naquela carballeiriña
perdín a miña navalla!

II

¡Pola costa de Meilide
as silveiras botan flores
por aquelas costiñas
pasean os meus amores!

(A) REVOLTA

Cantigueiro:

¡De Cavenca a Revolta
unha carreira de can
de Revolta a Cavenca
xa as contas non me dan!

SAN BERNABÉ

Cantigueiro:

¡Hei ir ó San Bernabé
ó San Bernabé de verán455
hei ir ó San Bernabé
tamén meus amores van!

455Versión orixinal: vrau

O (Monte do) SEIXO

Cantigueiro:

I

¡Cerran a Terra de Montes
catro montañas sen par
O Seixo, Costoia e Coco
mailo alto do Candán!466

II

¡Di, vello castro: ¿é certo
que cando todos dormen
ao son do canto dos regueiros,
ouces o son do mar,
os rezos do teu veciño Seixo?467

III
¡Indo polo Seixo arriba
deille468 a volta ó meu capote
acordoume miña nai
e mailas papas do pote!

466Segundo a cantiga, catro deberan se-los cumes que sobranceasen no xa tradicional anagrama de Terra de Montes. 467Descripción: "Terra de Montes" so tres cotos. O cume de lonxe albisca o roibén. O autor do anagrama ben puido acha-la inspiración nos versos do poeta pontevedrés Amado Carballo (1901-1927): Encol da Terra de Montes/ funga o Sol como unha abella/ deixando vinchas de mel/ escoando polas leiras; do poema Canto de arada, pertencente ó poemario O Galo.
Sexta estrofa do poema Pico de Castrodiz da autoría do poeta cerdedense Xosé Otero Espasandín
468Versión orixinal: dinlle